Göran Sahlberg

Aan het einde der tijden

Aan het einde der tijden van Göran Sahlberg
Van Gennep, 2007. - Verdict: **Het is me soms een raadsel waarom ik het ene boek aan me voorbij laat gaan, en het andere meegraai. Schrijvers waar ik nog nooit van gehoord heb, onderwerpen die me zelfs tegen betaling niet zouden kunnen boeien, ... om de zoveel weken ligt er wel weer zo'n boekje op het nachtkastje. In het geval van Aan het einde der tijden was het wellicht de cover die me aantrok. Pas nu ik het opzij leg (na amper 107 pagina's) en verder ongelezen zal laten, neem ik de moeite om de schrijversnaam te memoriseren, de titel te lezen en de volledige flaptekst.

'Een verhaal over kinderlijke onschuld en religieus fanatisme tegen de achtergrond van het Zweden van de jaren vijftig.'

Tsja, daarmee moet je bij mij zijn ... Hoewel, ik heb al vreemdere dingen gelezen. Er staan bovendien nog andere dingen in die flaptekst. Dingen die op pagina 107 nog steeds niet aan bod zijn gekomen, zelfs en ook

'Met een lichte toets en een zeldzame flonkerende schoonheid ...'

Dat 'flonkeren' is een mooi woord dat je vandaag niet al te veel tegenkomt, maar die lichte toets ontwaar ik in dit boek nergens. En die schoonheid is inderdaad zeldzaam.

Maar wat me vooral irriteerde in dit boek is dat het zevenjarige hoofdpersonage een zin als deze spuit:

Ze zette de driehoekige verpakking op het formica aanrechtblad in de keuken met de strenge vermaning dat ik er niet meer dan één per dag mocht.

Je wil ze niet te eten moeten geven, die kinderen die het onderscheid maken tussen een formica aanrechtblad en een beukenhouten werkblad ... Die zin staat op pagina 107. Die zin deed voor mij het boek dicht.

http://occamsrazorlibrary.blogspot.com/2008/09/aan-het-einde-der-tijden.html… (plus d'informations)

Deze 'doorbraakroman' uit 2007 van de Zweedse schrijver Göran Sahlberg is doorkneed met denkbeelden uit het Zweedse dispensationalisme, dat enige uitleg of kennis van zaken noodzakelijk is, wil lezen niet tot afstoting leiden. Centraal in Aan het einde der tijden staan de ideeën van C A Tjäder die geëmigreerd naar Amerika in de jaren '30 van de 20e eeuw zijn boek God's Plan through the Ages publiceerde. Bij dat boek hoort een indrukwekkende visualisatie van de verschillende tijdperken in de mensheid en Gods plan daarin.

De hoofdpersoon in het boek, een zevenjarige zoon van een vurige Eindtijdprediker in de jaren '50, is evenals zijn vader danig onder de indruk van de samenhang van Gods plan en de plek die Israël, de heidenen en gelovigen erin hebben. Bedenkdat de toenmalige vise was, dat het Einde der tijden nabij was, er voor de gelovigen een Grote Opname vóór de Grote Verdrukking was weggelegd en aanknopingspunten voor het Beest en de antichrist werden gezocht in eigentijdse leiders. Niet verwonderlijk, dat Dag Hammarskjöld, als Zweed de eerste VN-baas, door deze Zweedse gelovigen als antichrist werd betiteld.

De dominante vader drukt derhalve een duidelijk stempel op de belevingswereld van de jongen. Gewapend met een losbladige bijbel en schrijfmachine wordt de ene donderpreek na de andere in elkaar gezet. Zozeer aangeraakt door papa's woorden wil de jongen zelf ook prediker worden. Hij mag het een keer uitproberen. Niets menselijks is hem echter vreemd: hij steelt een fiets, naar wat later blijkt, zijn eigen verjaardagscadeau, liegt een paar keer en is danig onder de indruk van de boezem van buurvrouw Viola, die in de zelfdbedeiningswinkel van Svensson op de Sleutelberg werkt. Als op een dag beide ouders plotseling zijn verdwenen, is het voor de jongen duidelijk: de Grote Opname heeft plaatsgevonden en vanwege zijn zonden moet hij de 7 jaren van de Grote Verdrukking doorstaan. Samen met zijn buurvrouw trekt hij verder op. Zij ontdekt de zomer residentie van Dag Hammarskjöld op wie zij heimelijk verliefd is. Met wat creativiteit dringt ze met de jongen door in Dag's inner circle. Hammarskjöld blijkt niet de antichrist, maar leest Thomas à Kempis' De navolging van Christus. Per post neemt vader contact op. Hij blijkt in een inrichting te zitten. Hammarskjöld heeft inmiddels zo'n band met de jongen, dat ze samen zijn vader opzoeken. Ook hij ziet nu in dat hij geen ontmoeting heeft met de antichrist. De jongenbeziet zijn wereld nu met andere ogen.

Fantasierijk en toch zo verweven met een bepaald gedachtengoed, dat er gewoon goed over is nagedacht. Aan het einde der tijden is een bijzonder boek, een echte roman, ingenieus in elkaar gezet.… (plus d'informations)

Anvendelsesmuligheder/målgruppe/niveau
Til læsere af Göran Tunström og P.O. Enquist, og også læsere af psykologiske og lidt "skæve" barndomserindringer, som Fosnes Hansens Løvekvinden og Bent Hallers Indtil sommeren er forbi vil falde for denne lille perle af en roman
Beskrivelse
Göran Sahlberg debuterer her på dansk. Han er dr.phil. og underviser i religionspsykologi, og netop religionen har en fremtrædende plads i romanen. Vi er midt i 1950'erne, og den kolde krig er på sit højeste. Vor jegfortæller er 6 år, da historien starter. Hans far er prædikant, af den type der prædiker om dommedag. Han forærer sønnen et sæt sort tøj og en skrivemaskine, så han kan blive hans assistent. Moderen er ikke glad for at drengen vil gå i sin fars fodspor, hun sender ham ud at lege. Drengen er meget opvakt, han får meget med af det, som faderen fortæller, men forstår alligevel ikke sammenhængen. En dag forsvinder begge hans forældre, og han er overbevist om, at nu er jordens undergang nær, men takket være naboen Viola og Dag Hammerskjöld, som er det helt store idol i Sverige på den tid, ender det godt for drengen. I alt det triste er det en bog fyldt med megen humor og samtidig også med ømhed over for hovedpersonerne
Sammenligning
Der findes mange gode romaner om en barndom, som ikke altid er lykkelig
Samlet konklusion
Det er en overraskende og anderledes roman, som jeg blev i godt humør af at læse. Forfatteren forstår at skildre verden set med barnets øjne, og det giver både nogle komiske og tragiske øjeblikke, så liv og død og glæde og sorg går op i en højere enhed… (plus d'informations)