Dit boek van de befaamde cultuurhistoricus Rietbergen schetst aan de hand van analyses van teksten over India en het Verre Oosten van tal van Europese culturele coryfeeën tussen 1750 en nu (bv. Novalis, Herman Hesse, Walt Whitman, Slauerhoff, Roberto Rosselini, Louis Malle...) de fascinatie die de Europese intellectuele elite voor India had. In hun vaak door romantische ideeën gevoede verbeelding waren ze op zoek naar de "wortels van de beschaving", naar een andere wereld, naar een nog niet onttoverde beschaving. Ze projecteerden deze beelden op het land: "India was voor hen soms een spiegel, soms een venster" Een prachtige nuancering van en zelfs correctie op Edwards Saids klassieker "Orientalism". Rietbergen laat geen kans voorbij om te polemiseren met Said en de "Saidanen", die volgens hem de laatste decennia het cultuur-antropologische discours aan de universiteiten domineren, en de leerstoelen onder mekaar verdelen. Volgens Rietbergen is hun marxistisch-foucaultiaanse benadering en discoursanalyse véél te eenzijdig-reductionistisch. De westerse verbeelding van de Arabische en Aziatische wereld wordt door hen louter voorgesteld als een imperialistisch-instrumentaal discours van intellectuelen in dienst van koloniale grootmachten. De auteur ontkent natuurlijk niet dat dit in heel wat gevallen een belangrijke rol speelde maar hij toont overtuigend aan dat er ook tal van van voorbeelden zijn waarin héél andere motieven op de voorgrond traden. Toch lijkt Rietbergen in behoorlijk wat passages soms meer dan hij wil toegeven zelf schatplichtig aan Said. Maar - zoals Said en zijn leermeester Freud de voorbeelden uitpikten die in hun kraam pasten - focust hij toch wat meer op intellectuelen die in een romantische traditie te situeren zijn. Overigens kent de auteur zijn cultuurrelativistische mantra's en is hij ook heel schatplichtig aan een dergelijke cultuurrelativistische benadering: "Waarom zou het individu moeten prevaleren boven het collectief, waarom is een democratie beter dan een sterk geleid politiek-sociaal systeem ? Het antwoord lijkt vooralsnog, cultuurbepaald." Said krijgt dan ook een veeg uit de pan dat hij zelf vergat dat Saids eigen benadering en denken paradoxaal genoeg zelf een exponent is van een typisch westers-intellectuele traditie. Een voortreffelijk, doorwrocht, boeiend en inspirerend boek zonder meer. ( )