Opdoeninge, kustverkenning, kustprofielen, coastal views, getekend in aquarellen vastgelegd door de ziekentrooster en tekenaar bemanningslid Victor Victorsz.

De Vlielander schipper en commandeur Willem de Vlamingh (1640- na 1698) en zijn reis naar het Onbekende Zuydlandt.

Alle reizen op zoek naar Australië tussen 1605 en 1658 waren niet minder dan 15 verkenningen en onderzoekingen voorafgegaan van het gebied, dat liep van Kaap Leeuwin (genoemd naar een VOC schip van die naam) in het uiterste Zuidwesten tot de naar Gouverneur-Generaal Pieter de Carpentier genoemde Golf van Carpentaria in het Noordwesten van Australië. Daarbij werd door schipper Samuel Volkersen op de "Wakende Boei" in 1658 al het eiland Rottnest (bij het huidige Fremantle), waarop nu het Vlamingh Point monument staat, bezocht.
Daarna, tot 1696, hadden onze voorvaderen als zeelieden geen belangstelling meer voor het "Zuiydlandt".

Willem de Vlamingh's ontdekkingsreis van 1696-1697, was de eerste reis die de VOC vanuit Holland speciaal uitrede naar de Westkust wat toen Nieuw-Holland werd genoemd. Zijn verantwoording was de kust te onderzoeken, volledig in kaart te brengen en uit te kijken naar voor de scheepvaart veilige baaien en ankerplaatsen ( op zoek naar vers drinkwater) en of aan land er iets zou kunnen opleveren, waarmee de VOC voordeel uit zou kunnen halen.
Als standaard werd er ook van hem verwacht uit te kijken naar de vermissing van gestrande schepen.

Op de scheepswerf van de VOC te Amsterdam werd er voor deze expeditie drie schepen gebouwd.
De hoeker "Nijptangh" van 95 last (1 last is 2000 kg) met een equipage van 50 man, het galjoot " 't Weseltje" van 25 last en 14 man en voor Willem de Vlamingh het fregat "Geelvinck" (1) dat met 140 last en 134 man aan boord vertrok op 3 Mei 1696 van de reede van Texel.

Vanwege de heersende SW.lijke winden werd er rond Schotland naar de Atlantic gezeild en via Tristan da Cunha eilanden, Kaap de Goede Hoop werd er halverwege de Zuidelijke Indische Oceaan de onbewoonde eilanden St.Paul en Amsterdam bezocht op 28 November tot 5 December 1696.

Op 29 December 1696 werd op 31 graden 48 minuten Z.Br. het Zuydlandt aan gepeild en kwam men ten anker bij wat tegenwoordig Rottnest Island (2) wordt genoemd.
Tot 13 Januari 1697 verkende men het land rond de Zwanen Rivier en voer de rivier op, zonder menselijk contact.
In de volgende zeven weken zeilde de Vlamingh langs de kust van Nieuw-Holland Noordwaarts. Men voer baaien en riviermonden binnen en werd de gehele kust in kaart gebracht door de volgens de monsterol-bemanningslid (gage: F30,- per maand) ziekentrooster (3) en tekenaar Victor Victorsz.

Op de kaart werd in peiling, op één van de eilanden, voor de kust op "Dirck Hartooghs reede" gelegen D: ZO van 28 graden 29 mt ten anker in 18 a 19 vaam op 1/2 mijl uit de wal een tinnen bord ontdekt die in 1616 was achtergelaten door Dirck Hartoog, die als eerste Hollander de Australische kust bereikte. Het eiland werd "Dirck Hartoogs-eiland" genoemd, zoals het nu nog steeds wordt genoemd, en het bord werd meegenomen terug naar Nederland waar het tegenwoordig in het Rijksmuseum is te vinden.

Het bewijs voor de Australische en Hollandse geschiedenis, voor het vinden van dit tinnen bord gaf Victor Victorsz. met de kustprofiel nr. 12 van zijn aquarellen.

Deze opdoeninge (kustprofiel) geeft een peiling op "Dirck Hartooghs rheede" uit het Noorden gezien en geeft precies de positie aan conform het bericht van Opperstuurman Bloem.

De gepeilde opdoeningen ( coastal views) werden in windstreken (4) opgetekend waarbij opvalt dat er op de kaart geen windroos of kompasroos voorkomt.

Het was de Opperstuurman Michiel Bloem van Bremen ( gage: F48,- per maand) die bij terugkomst van een expeditie aan de wal op 2 februari 1697 aan de Noordzijde van het eiland, de tegenwoordige Cape Inscription, het door Dirck Hartoogh achtergelaten herinneringsbord terug aan boord bracht van de Geelvinck.

Op deze kaart van Victor Victorsz. werd het bord aan een paal getekend, waarbij geheel rechtsboven is te lezen: "hier d: tinnen schootel gevonden".

De Vlamingh heeft op de zelfde positie, waar het tinnen bord van Dirck Hartoogh was gevonden, aan een nieuwe paal eveneens een tinnen bord ter herinnering van zijn bezoek laten aanbrengen. Hierop liet hij eerst de tekst van het oorspronkelijke bord ingriffen, gevolgd door een opschrift ter herinnering aan zijn eigen ontdekkingsreis.

De Vlamingh, volgens de monsterol (gage: F80,- per maand), beëindigde zijn verkenning van het "elendig Zuydlandt" op ongeveer 21 graden Z.br. bij wat nu de North West Cape wordt genoemd.

De beeldhouwster Christine Chiffrun heeft op Vlieland een mooi standbeeld gemaakt van Willem de Vlamingh, dat in September 2000 aan de Oostkant van het dorp, nabij de aankomststeiger van de veerboot, aan het wad is geplaats.

Voor een zeevarende vreemd genoeg, kijkt het standbeeld van De Vlamingh uit naar het Oosten over het wad en Friesland, in plaats naar het Zuidwesten, naar de Reede van Texel vanwaar hij vertrok en de eerste 500 zeemijlen op NW lijke koers rond Schotland heen en vervolgens nog eens 6000 mijl op Zuidelijke koersen zeilde alvorens hij bij Tristan de Cunha de steven Oostwaarts naar het onbekende Zuydlandt wendde.

(1) In het museum Tromp's Huys op Vlieland bevindt zich een scheepsmodel van de "Geelvinck" gebouwd door de Vlielander kapitein Jelle Horjus.

(2) Rottnest Island voor de monding van de Swan River bij Fremantle).

(3) Ziekentrooster: persoon door een kerkenraad aangesteld, maar door de VOC betaald om zieken aan boord bij te staan.

(4) Een windstreek wordt benoemd naar de windrichting van waar de wind vandaan komt. N, E ,S, en W heten de hoofdstreken.
NE, SE, SW, en NW heten de hoofdtussenstreken.
NNE, ENE, (lees ONO), ESE, SSE, SSW, WSW, WNW en NNW heten de tussenstreken.
De overige heten zonder meer streken.
Veelal kende men aan boord ook nog de "Rotstreek".

Windstreek In de Indonesische Taal: Mata A'ngin. Mata = Oog / A'gin = wind. ( )