Wat een klepper! Falter brengt nogal in detail de geschiedenis van onze contreien tot leven, sterk verhalend en met oog voor leuke details (en dikwijls ook verwijzend naar de oude lagere school-anekdotes), maar ook intelligent en met flink wat kritische zin. Een oerdegelijk, klassiek geschiedeniswerk, zeg maar.
Alleen: het is wel een heel taaie brok geworden; de voortdurende intriges, machtswisselingen, oorlogjes en opstanden in de Vlaamse hertogdommen en graafschappen in de late Middeleeuwen bijvoorbeeld zijn een onnavolgbaar kluwen geworden. Falter schrijft goed en gedreven, maar soms bekruipt je de vraag waar hij precies naartoe wil. Pas in de epiloog wordt een en ander duidelijk: de opeenstapeling van feitjes, verhalen en grote lijnen moeten de lezer vooral de idee van nietigheid bijbrengen, een relativeringszin die wapent tegen elke overmoed en fanatisme. Behartenswaardig, zeker, maar ik had net iets meer verwacht (die epiloog bevat trouwens de aanzet tot een knap staaltje geschiedenisfilosofie, maar zo slordig en overhaast geschreven, dat ik hoop dat de auteur er later uitgebreider op wil terugkomen).
Zeker in de laatste 100 bladzijden gaat Falter er met reuzestappen door, zodat elke relevantie voor de actuele situatie van ons land verloren lijkt te gaan. Ook inzake de ondertitel blijf ik een beetje op mijn honger: uit het relaas is wel te distilleren dat er geen onvermijdelijke finaliteit richting Belgische, Vlaamse, Grootnederlandse identiteit uit de geschiedenis te halen is; akkoord, maar intussen zijn die Belgische en die Vlaamse identiteit (gelaagd uiteraard, en nog vermengd met de Europese) toch maar een realiteit. Vooral de totstandkoming van een duidelijk Vlaams identiteit (de afgelopen 50 jaar) blijft in dit boek onbegrijpelijkerwijs buiten beeld. ( )

België, een geschiedenis zonder land maakt mij vooral bewust van de nietigheid van ons landje, ontstaan uit toeval en als buffer tussen de groten. En vooral van het feit dat we vandaag de dag al een angstwekkend lange periode in vrede leven. Nooit hielden we zolang de wapens stil. Laten we hopen dat we het nog even zo houden.
Volledige bespreking via http://wraakvandedodo.blogspot.be/2012/08/rolf-falter-belgie-een-geschiedenis.ht... ( )

Vooral "interessant of teleurstellend" voor mensen die "Vlaamsch Gezind" zijn zoals NVA, Vlaams Belang en ander konsoorten... Hun zwart-wit ideologie stamt dus wel niet uit het verleden. Vlaanderen of Vlaams is dus wel degelijk een "rekbaar" begrip. En is dus totaal niet op historische feiten gebaseerd. Of het is iets van de laatste honderd jaar. Een punt van kritiek toch; de eerste paar honderd bladzijden is het wel iets teveel een opeenstapeling van feiten en data. En wordt er wel iets teveel gerekend op geschiedkundige kennis van de lezer. Daardoor wordt het soms wat saai en te weinig "sprankelend"; zeker voor mensen die geen geschiedkundige of historische interesse hebben. ( )