Dat Zweig kon schrijven staat buiten kijf. In dit boekje horen we hem tijdens drie redevoeringen die hij in de jaren 30 hield: Rome 1932, Parijs 1933-34 en Rio de Janeiro 1936.
Zweig werd door vrienden een groot Europeaan genoemd o.w.v. zijn grote inzet voor een verenigd Europa. Maar Zweig zag dit niet als een opdracht voor politici maar voor de intellectuelen en kunstenaars van alle Europese volkeren. Zijn pleidooi voor een uitwisseling van studenten om de jeugd zich op die manier over grenzen heen met elkaar verbonden te voelen, kreeg intussen al een praktische uitwerking in de Erasmus projecten. Een ander pleidooi, het bestrijden van fake news tussen landen, heeft vandaag een actualiteitswaarde als nooit tevoren.
Zweig toont zich wat als idealist die aanvankelijk nog geloofde dat de horror van de eerste wereldoorlog een les kon zijn om een nieuwe oorlog te voorkomen. We weten intussen beter.
Nochtans schreef en sprak ook Zweig in het besef dat mensen conflictueuze wezens zijn gedreven worden door twee inherente maar tegengestelde krachten: constructieve versus destructieve krachten, nabijheid zoeken versus afstand nemen, of zoals Freud uiteenzette Eros versus Thanatos. Evenmin koesterde Zweig de illusie dat een van beide krachten ooit uitgebannen zou kunnen worden. Hij zag het wel als opdracht om haat zoveel mogelijk aan banden te leggen door mensen elkaar beter te laten kennen en waarderen.
Hiervoor zou (zal) inspanning en moeite nodig zijn. "De Europese idee is niet een primair gevoel, zoals het patriottistische gevoel om tot een volk te behoren, het is niet geboren uit een natuurlijk instinct, maar uit inzicht; het is niet het product van een spontane hartstocht, maar het gevolg van een langzaam gerijpte vrucht van een grotere gedachte" (p. 50)
Zelfs doorheen deze drie in tijd niet zo ver van elkaar gescheiden redevoeringen horen we meer en meer de desillusie en wanhoop sluipen die uiteindelijk tot zijn in Petropolis (Brazilië) zelf gekozen einde leiden in 1942. "En toch, helaas, duurt ook dit niet lang en lijkt het de vloek van de mensheid dat het ook haar mooiste moment zelf weer verwoest" (p. 71)
Een mooie gedachte voor hier op LT is deze: "Het boek is nog steeds de beste bemiddelaar van de ziel en de gedachte en dankzij het boek konden de taalgrenzen worden overstegen, de ideeën nader tot elkaar gebracht en de tegenstellingen door het voeren van discussies worden verminderd" (p. 73) ( )