Michel Roquebert (1928–2020)

Wie waren de katharen nu werkelijk?
Hoe verliep de kruistocht tegen de Albigenzen, die in 1209 begon onder aanvoering van Simon van Montfort en eindigde in 1244 met de val van Montségur?
In De geschiedenis van de katharen reconstrueert Michel Roquebert met ongeëvenaarde nauwgezetheid de kathaarse gemeenschap, haar geschiedenis en de geschiedenis van haar onderdrukking. Hij heeft zich daarbij uitsluitend gebaseerd op de bronnen uit die tijd: kathaarse handleidingen en rituelen, kronieken, verhoren en veroordelingen van de inquisitie, briefwisselingen tussen pausen, koningen en hooggeplaatste personen, door concilies vastgestelde canons en allerhande openbare en particuliere akten.
Roquebert neemt u mee naar het hart van de middeleeuwen.

Wie echt álles wil weten over de geschiedenis van de katharen moet terecht bij Michel Roquebert. De vijf lijvige delen van L'épopée cathare beschrijven de periode van 1198 tot 1329. De schrijver, die er 30 jaar aan werkte, gebruikte en vergeleek daarvoor alle beschikbare bronnen. Het resultaat, dat bestaat uit een drieduizendtal pagina's, is een ongemeen boeiende reconstructie van de kathaarse geschiedenis: een aanrader! Voor wie 2.800 pagina's iets te veel van het goede vindt, kwam er in 1999 een samenvatting van de ganse reeks in één deel. Bondig, toch volledig en, zoals steeds bij Michel Roquebert, het boek leest als een trein! (www.katharen.nl / www.katharen.be)

Michel Roquebert (1928) schreef een vijfdelig monumentaal werk van bijna drieduizend pagina's over de katharen. Het boek dat hier nu voor u ligt is een verkorte versie daarvan, bedoeld voor een breder publiek.
Het resultaat is een intrigerende, eerlijke en op vele bronnen gebaseerde geschiedenis van de katharen.
Deze geschiedenis, die zich uitstrekt over meer dan drie eeuwen, beschrijft de hoge vlucht die de ketterij neemt in heel Europa en de redenen van haar bijzondere ontwikkeling in de domeinen van de graaf van Toulouse en zijn vazallen, grofweg de regio Midi-Pyrénées en Languedoc-Roussillon.
Ook wordt uitgebreid ingegaan op de in 1209 door paus Innocentius III in het leven geroepen kruistocht die duurde tot aan de val van Montségur in 1244, en op de inquisitie die in 1233 in Toulouse werd opgericht om het afvallige christendom uit te roeien waarin ze pas in het eerste kwart van de veertiende eeuw zal slagen.

Toon minder
Recensie(s)
Over de katharen, een gnostieke beweging in middeleeuws Zuid-Frankrijk, is al veel geschreven. Roquefort, die een levenswerk heeft gemaakt van de bronnenstudie ervan, kan gelden als de beste kenner. Zijn meerdelige werk werd in 1999 samengevat in een nog steeds fors publieksboek. Zijn werk kent drie delen. Ten eerste gaat het over het ontstaan en de organisatie van de kerk, die een dualistisch wereldbeeld had waarin de gelovigen zich konden bevrijden van de aardse zonde. Het tweede deel gaat over de kruistocht tegen de katharen, een oorlog waarin religieuze doelen vermengd raakten met politieke en Frankrijk uiteindelijk zijn grens tot Spanje zou uitbreiden. Het derde deel gaat over de inquisitie, die in de strijd tegen de katharen werd opgezet en uiteindelijk de beweging zou uitroeien. Dit monumentale werk is helaas slechts voorzien van één enkele afbeelding (wel enkele kaarten) en is ondanks de heldere vertaling moeilijk te lezen. Bovendien is onduidelijk waarom een uitgave uit 1999 nu in vertaling moet verschijnen, terwijl veel bibliotheken rijkelijk voorzien zijn van literatuur over katharen. Met een bronnenoverzicht, eindnoten en een register op personen.… (plus d'informations)

L'ÉPOÉE CATHARE - TOME 3: 1216_1229: LE LYS ET LA CROIX

ANT-PROPOS
Un jeudi de septembre 1213, dans la plaine de Muret, aux portes de
Toulouse, une poignée de chevaliers venus du Nord serrés autour de la ban-
nière rouge au lion d'or de Simon de Montfort, défit les armées coalisées du
roi d'Aragon, de la ville consulaire de Toulouse, et des princes occitans qui
faisaient front depuis quatre ans à la Croisade suscitée par le pape Innocent
III-essentiellement les comtes de Toulouse, de Comminges et de Foix.
Parce qu'ils toléraient sur leurs domaines la religion cathare, ou parce qu'en
vertu de multiples liens familiaux et féodaux, ils s'étaient alliés à ceux qui la
toléraient, grands et petits barons du futur Languedoc et des terroirs voisins
étaient tombés sous le coup du principe de la dépossession des fauteurs
d'hérésie, défini par le droit canonique qui servait de fondement juridique à la
Croisade.

La « guerre sainte » déboucha très vite sur un pur et simple conflit politique.
Sa mission première était de ramener les fauteurs d'hérésie, par la force
des armes, « à l'unité de la Sainte Eglise Romaine »; les rebelles impénitents se
verraient destitués au profit des barons du Nord, qui se chargeraient, eux, de
réprimer le catharisme. Mais outre que des conflits institutionnels surgirent
immédiatement au point de rencontre du droit canonique et du droit féodal,
l'invasion de 1209 déstabilisa à ce point l'espace politique nord-pyrénéen, que
le souverain d'Aragon-Catalogne, tout catholique qu'il fût, et même vassal du
Saint-Siège, se jeta dans la mêlée pour barrer la route aux conquérants man-
datés par ce même Saint-Siège.

Sa défaite et sa mort à Muret sonnèrent le glas de toute résistance à la
Croisade. Déjà promu par Rome vicomte de Béziers, Carcassonne, Albi et...… (plus d'informations)