Partage des connaissances

Nom légal: Michaelis, Hanny
Date de naissance: 1922-12-19
Date de décès: 2007-06-11
Lieu de sépulture: Joodse Begraafplaats, Muiderberg
Sexe: female
Nationalité: Nederland
Lieu de naissance: Amsterdam, Noord-Holland, Nederland
Lieu du décès: Amsterdam, Noord-Holland, Nederland
Lieux de résidence: Amsterdam, Netherlands
Professions: Schrijfster
dichteres
Relations: Reve, Gerard (ex-echtg.)
Prix et distinctions: Anna Bijns Prijs (1995)
Courte biographie: Hanny Michaelis was born to a Jewish family in Amsterdam, The Netherlands. She began writing poetry as a small child. Shad just completed her high school exams when she and her parents Alfred Michaelis and Gonda Sara Swaab had to go into hiding in different locations during the Nazi Occupation of Holland in World War II. In 1943, her parents were caught and deported to the death camp at Sobibór. Hanny survived in hiding, and returned to Amsterdam at the end of the war. She worked for many years for the arts affairs department of the city of Amsterdam.

In 1948, she married Gerard Kornelis van het Reve, a writer; they separated in 1959. She made her literary debut in 1949 with the poetry collection Klein voorspel (Little Interlude). It was followed by five more volumes of poetry. In 2011, a completely revised and expanded edition of her body of work, Collected Poems (originally published in 1996), appeared with 30 new poems. She received both the Anna Bijnsprijs and the Sjoerd Leiker Prizes in 1995 for her lifetime of work. In 2002, she published her memoir, The Past, and her wartime diaries appeared in two parts: Springless Spring: War Diary 1940-1942 and The World Where I Stand Outside: 1943-1945.

Membres

Critiques

Verst verleden : jeugdherinneringen verteld aan Nop… par Hanny Michaelis

Deze “volledig herziene” tweede druk (2023) bevat ook fragmenten uit de brieven die de ouders van Hanny Michaelis aan hun dochter schreven toen deze ondergedoken zat (september 1942 — maart 1943).

Signalé

Querolus | Dec 17, 2023 |

Oorlogsdagboek 1940-1945 par Hanny Michaelis

One of the best

Signalé

leefsma | Apr 24, 2020 |

De wereld waar ik buiten sta oorlogsdagboek 1942-1945 par Hanny Michaelis

Net zo mooi als, of mooier dan?, deel 1. Daar had ik vooral bewondering voor HM, in dit deel vooral medelijden, waardoor ik ook een aantal malen tot tranen toe werd geroerd. Het allerergste vond ik de laatste brief van haar ouders die over de muur van Westerbork werd gegooid en Hanny op 26.III.1943 bereikte. Later schreef zij in haar dagboek bij 'Diezelfde dag waren mijn ouders vermoord, maar dat bleek pas vele jaren later'. De brief is, zoals Hanny zelf noteert, 'ontroerend optimistisch', maar tussen de regels zie je dat de ouders weten dat het hun laatste levensteken is. Maar het meest schrijnende is dat ze hun dochter Hanny moeten aanspreken als Lieve resp. Liefste Wilma, omdat ze een vervalst persoonsbewijs had op naam van Marchiena Wilhelmina Geertruida Reinink. Ook heel erg is met de kennis van later de manier waarop ze haar ouders verlaat en dwars-geërgerd reageert op de goede zorgen van haar moeder. Hanny begint als dienstmeisje bij de literair-intellectuele familie van Schaik(-Willing) en blijft ook als onderduiker dienstmeisje. Dat levert voortdurend spanning op, omdat Hanny eigenlijk een lid van het gezin wil zijn, zich verheven voelt boven het personeel door haar opleiding, met de jongelui van een aantal onderduikgezinnen een goed en haast gelijkwaardig contact heeft, maar toch alle rotklusjes moet opknappen, en vaak op haar kop krijgt omdat ze niet genoeg, niet goed genoeg, te astrant, haar werk doet. Die spanning wordt groter naarmate ze als onderduiker echt een dienstmeisje moet zijn en niet Hanny M. van het Vossius die nu werkt als dienstmeisje, zoals bij de Van Schaiks, wier kinderen ze van school kent. En uiteraard wordt alles vanzelf erger naarmate de oorlog langer duurt en H. eigenlijk zeker weet dat haar ouders dood zijn en dat ze straks, wanneer?, moederziel alleen zal zijn. En dan maakt ze zich ook nog verwijten omdat ze tekort zou schieten, waarbij je wilt roepen 'hou op, je hebt gelijk, je jeugd is verpest, je ouders zijn vermoord, alles is onrechtvaardig'. Bij de van Schaiks is het nog vaak gezellig, je ziet een klein tableau van Nederlandse intellectuelen, ze is dol op 'oom Vic'(tor van Vriesland), begint een soort van verhouding met de veel oudere Nico Donker(sloot), met zoenen maar niet meer en ook Binnendijk komt geregeld. Door de verhouding met Donker verdwijnt hij daar wat uit beeld, maar in de verder onderduik keert hij terug als DE ferne Geliebte, van haar (onzinnige) fantasieën. Wanneer ze in oktober 1942 wordt opgeroepen om naar Polen te gaan, duikt ze onder. Een aantal schriften is weg. Half januari verlaat ze Amsterdam, en de meeste tijd brengt ze door bij de familie Van Melle (van de koek) in de Haarlemmermeer en de familie Merkelijn aan de Lorentzkade in Leiden. Er is nog een aantal andere, kortere onderduiken. Alle mensen bij wie ze in huis komt zijn streng of iets minder streng christelijk, wat het leven niet makkelijker maakt voor een principiële agnoste en praktische atheïste. Alleen aan het eind van de oorlog neigt ze tot cathechisatie, maar gelukkig raadt de verstandige Leidse dominee dat af. Sommige mensen, vooral alleenstaande oudere vrouwen vindt ze vreselijk, zij haar brutaal (wat waar is, zegt ze zelf). Ze is permanent aan het piekeren of men nog aardig tegen haar is, wat men van haar vindt, of ze zich anders moet gedragen, wart men tegen haar heeft enzovoorts. Ze schrijft wel wat gedichten, speelt vrij veel piano, maar lezen, klassieke muziek luisteren, gaat alleen voorzover de smaak van haar gastheren/-vrouwen reikt. Heel veel huishoudelijk werk, waarbij je je weer even realiseert hoe groot gezinnen kunnen zijn, hoe tijdrovend en zwaar huishouden zonder moderne apparatuur, hoe hoog de lat lag voor een proper huishouden. Het dagboek houdt op net voor het eind van de oorlog, de hongerwinter is in Leiden vrij erg, maar minder dan in Amsterdam, of, denk ik, Den Haag. In dcember 1944 zijn er bij de Merkelijns toch nog wel feestmalen, net als bij mijn grotouders in Utrecht voorjaar 1945: tomatensoep, puree met worteltjes en gestoofde peertjes, biefstuk, gelatinepudding en roomvla met (van pruimepitten gemaakte) amandeltjes, wel voor een belangrijke verjaardag. Nop Maas (wiens commentaar ik soms overbodig, soms ontbrekend en soms er een beetje naast vind) geeft wat aanvullingen in de bijlagen. Nog een paar losse notities: Hanny vindt zichzelf kuis niet van nature maar uit lafheid (126). Ze blijft voorlopig tevreden (zie deel 1): 'als ik niet tevreden ben met wat ik ben en heb, betekent het nooit dat ik een ander lot of zelfs een andere persoonlijkheid verkies' (181). Op 29.VI.1942 hoort ze dat alle Joden, eerst de Duitse, naar Polen worden gedeporteerd (om in fabrieken te werken). H. vindt zichzelf geen 'kunstvlo', omdat ze zich verwant voelt met kunstenaars en onder hen thuisvoelt. Het eigenaardige onbestemde gevoel bij het lezen van een goed boek of horen van mooie muziek is je plotseling opgesloten voelen en hunkeren naar de wereld waaruit die werken voortkomen. Op 18.VI.1943 eet ze voor het eerst in 3 jaar een sinaasappel, bij de van Melles. In juli-augustus 1943 voelt ze zich nog steeds op een bepaalde manier gelukkig, wat niet hetzelfde is als tevreden, al schrijft ze ook over 'dit troosteloze zwerversleven'. Toch gaat ze op 04.V.1944 nog gewoon met de Blauwe tram naar Den Haag, al komt ze toch in het algemeen heel weinig buiten of onder de mensen, in Leiden eigenlijk alleen naar de kerk, in de haarlemmermeer nooit in het dorp.… (plus d'informations)

Signalé

Harm-Jan | Dec 22, 2018 |

Lenteloos voorjaar oorlogsdagboek 1940-1941 par Hanny Michaelis

Schitterend dagboek van de 17-19-jarige (latere) dichteres HM. Ik bewonder haar na het lezen van dit 1e deel enorm, om haar ongelofelijke leeshonger die ze stilt met boeken in Nederlands, Frans, Duits, Engels (een 5e-6e klasser, die meestal niet bijzonder goede cijfers haalde, al deed ze wel een heel goed eindexamen), haar vlijmscherpe oordeel over al die boeken, inclusief de wijze waarop ze vaak terugkomt op een eerder oordeel en beargumenteert waarom ze het nu beter ziet dan de vorige keer, haar totale integriteit in al haar oordelen, mededelingen en handelen, ja ook als ze dingen doet waarvan ze weet dat ze slecht zijn zoals stiekem het dagboek van haar vriendin Greetje lezen. Jammer dat ze zich zo schuldig voelt over masturbatie en die vergeefs bestrijdt. Maar ik bewonder ook haar vaak prachtige beschrijvingen, haar onstuitbaar optimisme over de oorlog, haar tevredenheid met weinig: het gezin leeft al jaren voornamelijk van de steun (wat Hanny niet mag weten) en ze is beursscholiere op het Vossius (het 'Berendsgymnasium'), maar ze klaagt maar heel zelden over geldgebrek. haast onvoorstelbaar, maar vast niet uniek, is hoe voor haar de oorlog allereerst betekent luchtalarm en vlieggevechten boven Amsterdam / Schiphol. Af en toe zegt ze wel iets over wat Joden niet mogen (bijv. als ze een fietstochtje maakt met 'het ouderpaar' mogen ze de meeste horecagelegenheden niet in, haar vader mag niet lenen bij de UBA), of zelfs over wegvoeren, maar er klinkt niets door over systematische vervolging, angst voor de toekomst o.i.d. Een andere werels als je leest hoe ze in de Rivierenbuurt helemaal aan de rand van de stad woont, uitkijkt over de Amstel en het Amsterdamse bos, de ene prachtige natuurbeschrijving na de andere levert. ook de brave, hardwerkende en vooral intellectuele leerlingen van het gymnasium. Het enige wat wel eens vermoeiend wordt, zijn de eindeloze gedachtenkronkels over Eldert Willems (de latere filosoof met schandaalverwekkend proefschrift): hoe vaak kijkt hij naar haar, wat betekenen zijn blikken, voelt hij iets, wat voelt zij. Dat alles gecompliceerd doordat ook haar beste vriendin Greetje Santcroos op Eldert verliefd is; dit komt tussen hen te staan (maar dat is niet het enige, achteraf bekent Hanny zichzelf dat ze van alles op Greetje aan te merken had). Uiteindelijk zien ze elkaar nooit meer na het eindexamen, waar Hanny ook Greetjes jaloezie wekt voor haar goede resultaten en Hanny bang is dat Greetje Eldert gaat inpikken als studente -voor een studie van Hanny is geen geld. Hanny is ook lang en hevig verliefd op D.A.M. Binnendijk, haar leraar Nederlands, van wie ze zich ook verbeeldt dat hij speciaal naar haar kijkt, op Marsman, Slauerhoff en Vestdijk, kortom ze hunkert naar aandacht en liefde. Van nu uit gezien heeft ze ook wel een heel saai leven en is ze misschien ook wat onvolwassen vergeleken met haar klasgenoten, maar daartegenover staat dan toch het lezen, het musiceren met haar vader, zeer volwassen commentaren en analyses van zichzelf en anderen. Leuk ook de commentaren op de leraren vooral classici: Vreeken, Latinist, die ze dom en pompeus vindt, maar door wie ze uiteindelijk na het eindexamen toch gekust wordt (!), rector Bruyn, een heel fatsoenlijk man, graecus J. van Leeuwen, een NSB-er voor wie ze geen goed woord over heeft. Haar idool-leraar, net als van al haar tijdgenoten, is Presser, die als Jood al snel weg moet, maar met wie ze contact houdt. Kortom, een indrukwekkend document. Ik wil even een iets korter boek lezen voor ik aan deel 2 begin, maar ik zie daar ook naar uit.… (plus d'informations)