Joke J. Hermsen

Onder een andere hemel. Door: Joke J. Hermsen.

Wat een boek: het bevat zo veel. Ideeën, quotes en theorieën van boeiende mensen (voornamelijk vrouwen, yes), dagboekachtige fragmenten, filosofische beschouwingen en natuurbeschrijvingen die je zin geven om er op uit te trekken.

Hermsen schrijft over het verlangen erbij te horen maar ook het steeds weer er op uit willen trekken. Ze bespreekt begrippen als heimwee, nostalgie, vertepijn, fernweh en homelessness - hoe ze overeenkomen én verschillen. Dat doet ze door (op papier en in haar hoofd) in gesprek te gaan met onder andere: James Baldwin, Maya Angelou, Virginia Woolf, Deborah Levy, bell hooks en Annie Dillard. Aan deze opsomming, die helemaal mij is, zie je al direct wat het boek teweegbrengt bij lezers: het roept bij elke lezer iets anders op. En dat kan ook nog eens per lezing verschillen. Iedereen haalt er op elk moment iets anders uit; het bevat zo veel ideeën dat je niet alles evenveel aandacht kan geven.

Je gaat zelf ook nadenken over je eigen leven. Wat maakt voor mij een huis tot een thuis? Moet een thuis een huis zijn of kan het ook gaan om thuiskomen in schrijven of in lezen? Je kan letterlijk maar ook figuurlijk thuiskomen. Hoe bepalen herinneringen je verleden maar ook heden en toekomst? Waarom zijn er zo veel schrijfsters bewust kinderloos gebleven? Denk aan: Bachman, Woolf, Salomé,…

Feminisme, #metoo, seksueel misbruik en het huis als onveiligste plek voor een vrouw vormen een boeiende, pijnlijke én herkenbare, onderhuidse rode draad doorheen het boek. Hermens verhaal is uniek en universeel, jammer genoeg.

Onder een andere hemel leest heel vlot, zet je aan het denken en geeft zin om verder te lezen (met behulp van de handige lijst achteraan het boek wordt dat eenvoudig). Het ideale gezelschap op een gure herfstdag.… (plus d'informations)

Ella is een ca. 50 jarige kunsthistorica, ze heeft een zoon Tobias, die net naar de VS is verhuisd om te studeren bij zijn vader.
Ella’s vader is overleden maar helaas blijven de pijnpunten in hun verhouding en houdt ze een ingewikkelde en nare verhouding met haar moeder.
Ze gaat op reis naar de Gard, vlakbij Nïmes, waar ze niet alleen geweldige vakanties had, weliswaar met haar ouders, maar ook met haar broer en waar ze een aantal jaren haar grote jeugdliefde beleefde met Marc.
Ze zwommen in de rivier en beklommen de grote, Romeinse brug en doken er vanaf. En ze vrijden en hadden heerlijke tijden.
Het wordt een reis door haar leven ook om te achterhalen waar het allemaal fout ging, waar ze zo eenzaam van is geworden, wellicht door haar streven naar totale onafhankelijkheid van haar ingewikkelde ouders die samen ook nog behoorlijk akelig tegen elkaar waren. Onberekenbaar waren ze beiden en dat is denk ik, heel slecht voor de ontwikkeling van een kind.
Het is wel heel veel hoor, dode kleine duifjes die ze had opgekweekt, een hijger voor haar neus, een bijna-verdrinking, een dode man in de rivier, een bijna verkrachting door de vader van de kinderen waar ze als tiener op paste.
Op reis komt ze wel leuke mensen tegen David, een Spaanse antiquair, een echtpaar datum een restaurantje haar een glas wijn aanbiedt en waarmee ze een leuke avond heeft, ze ontmoet ook nog een oude dame die op een kasteel woont met haar oude zus met wie ze al decennialang niet spreekt. Die dame is nog verre familie want volgens haar moeder was de overgrootmoeder van haar vaderbeeld ongehuwde moeder, zwanger van de vader van het kind waar ze kindermeisje van was. Die familie woont ook nog eens vlakbij de plek waar ze op vakantie gingen. Veel kommer en kwel en kunst en geschiedenis, hier en daar wel erg veel, maar mooi geschreven en ook spannend… (plus d'informations)

Een groep oude vrienden die elkaar kennen vanuit de studietijd vieren het 25 jarig jubileum van hun genootschap Nil desperandum. Ze komen - samen met aanhang - naar Drente om daar een lang weekend te verblijven in het buitenhuisje van een van hen. Ze zijn getrouwd of al dan niet in harmonie gescheiden, ze zijn ongehuwd maar niet kinderloos, of kinderloos maar niet alleenstaand, of zelfs van twee walletjes etend. Maar van wat een gezellige reünie had moeten worden komt niet veel terecht.
Ik vond het een boeiend verhaal en kon ook goed meevoelen met deze mensen omdat ik zelf een kind van de jaren zestig ben en ook regelmatig met weemoed terugdenk aan de studententijd, de idealen die je had, de gepassioneerde discussies die je kon voeren. De hele wereld lag nog open, alles kon nog gebeuren....
Het was echter geen gemakkelijk boek, enerzijds vanwege de vele personages en hun onderlinge verhoudingen. Voorin het boek staat een Dramatis Personae; hier worden de 6 hoofdpersonen voorgesteld. Ik heb gedurende het lezen hier nog regelmatig naar moeten teruggrijpen. Anderzijds omdat er veel filosofische beschouwingen bij te pas komen (de schrijfster is filosofe en dat is te merken). Namen als Epicurus, Nietzsche, Plato en hun respectievelijke ideeën kwamen bijvoorbeeld aan bod.… (plus d'informations)