Jan Assmann (1938–2024)

Mozes staat aan de basis van het monotheïsme, en dus van de westerse cultuur, en is niet een figuur van de geschiedenis, maar van de herinnering. Als zodanig is hij het wezenlijke onderwerp voor de vernieuwende geschiedschrijving die Jan Assmann in dit werk definieert en in de praktijk brengt, de studie van het historische geheugen – een studie, in dit geval, van de manieren waarop feitelijke en fictieve gebeurtenissen en karakters worden opgeslagen in het verleden. religieuze overtuigingen en getransformeerd in hun filosofische rechtvaardiging, literaire herinterpretatie, filologische restitutie (of vervalsing) en psychoanalytische demystificatie.

Om rekening te houden met de complexiteit van de fundamentele gebeurtenis waardoor het monotheïsme werd gevestigd, gaat Mozes de Egyptenaar terug naar de kortstondige monotheïstische revolutie van de Egyptische koning Achnaton (1360-1340 v.G.T.). Assmann herleidt het monotheïsme van Mozes tot deze bron en laat vervolgens zien hoe zijn volgelingen de Egyptenaren elk aandeel in de oorsprong van hun geloof ontkenden en hen veroordeelden als polytheïstische afgodendienaars. Zo begon de cyclus waarin elke ‘tegenreligie’, door zichzelf als waarheid te profileren, alle andere als vals bestempelde. Assmann reconstrueert deze cyclus als een patroon van historisch misbruik, en volgt de permutaties ervan van oude bronnen, waaronder de Bijbel, via renaissancedebatten over de basis van religie tot aan Sigmund Freuds Mozes en Monotheïsme. Assmann, een van de grote egyptologen van onze tijd en een uitzonderlijk wetenschapper op het gebied van geschiedenis en literatuur, is op unieke wijze toegerust voor deze onderneming: een voorbeeldige casestudy van de wisselvalligheden van het historische geheugen, die ook een overtuigende les is in de vloeibaarheid van culturele identiteit en overtuigingen.… (plus d'informations)

On the one hand, this author writes very well, and I learned quite a bit in the parts of the book that dealt with music and liturgical history.

On the other hand, I have real problems with the idea that the participation by the congregation can be replaced with professional musicians singing something, multiplied when that something can only be understood if you know the responses by heart or are following the text while you listen.

I even bought a copy of Missa Solemnis to listen to, and can't follow it. Maybe I am faulty, but I just don't buy the idea that this leads to great religious emotions. Perhaps for the musicians, but hardly for most listeners.… (plus d'informations)