DNF. ( )

Direct zet Thomas Mann de toon. Als de heer Mager in dienst van Gasthof "Zum Elephanten" in Weimar ontdekt dat Hofräthin Charlotte Kestner, geb. Buff zich onder zijn nieuwe gasten bevindt, begint hij dit nieuwtje direct rond te bazuinen. Waarom? Zij is Lotte uit Goethes "Die Leiden des jungen Werther". Charlotte was al verloofd, toen Goethe in Wetzlar op het toneel verscheen en haar het hof maakte. Ze koos ervoor om mevrouw Kestner te worden en Goethe verdween weer van het toneel. In het boek pleegt Werther zelfmoord, maar dat moet je eerder in de romantische context van "Sturm und Drang" zien. De realiteit was gelukkig niet zo dramatisch.

Mager is het ultieme bewijs dat niet enkel vrouwen goed zijn in roddelen, want nog voor Charlotte uitgerust is van haar reis, staat er al een rij nieuwsgierigen te wachten. Eerst is er Miss Cuzzle, een paparazzo avant-la-lettre, die een portret van haar wil tekenen. Het verhaal speelt zich in de herfst van 1816 af, anders had ze wel enkele foto's genomen.

Zij wordt afgelost door Dr. Riemer. Hij was privéleraar van August, Goethes zoon, maar dat liep niet zo vlot. Hij was ook secretaris van Goethe, voor wie hij een diepe bewondering koestert. Langzaam komen ook de kleine kantjes van de grote Goethe ter sprake. Zo klaagt Charlotte dat Goethe hen nooit heeft opgezocht, waarop Dr. Riemer antwoordt dat hij zelfs zijn eigen moeder niet ging bezoeken, ook niet als hij in de buurt was. Charlotte is in Weimar zogezegd om haar jongere zus en haar schoonbroer te bezoeken, maar eigenlijk wil ze Goethe nog eens ontmoeten. Ze denkt daarbij aan de jonge Goethe, die zich als een koekoek tussen haar en haar verloofde kwam nestelen.

We maken ook kennis met Adèle Schopenhauer, zus van Arthur, die niet zo'n fraai beeld van August schetst en Charlotte vraagt om het huwelijk met haar beste vriendin Ottilien te verhinderen. In haar monoloog komt de schrijver Goethe over als een tiran die helemaal niet open staat voor nieuwe ideeën of schrijvers.

Tenslotte maakt Charlotte kennis met August, die haar komt uitnodigen voor het middageten enkele dagen later. Als ze August ziet, die haar aan de jonge Goethe herinnert, vergeet ze op slag alle negatieve kritiek van Adèle.

Was het beter dat Charlotte Goethe nooit meer had ontmoet? Beide vertonen tekenen van ouderdom, waardoor er barsten in het vroegere beeld komen. Het choqueert Charlotte ook dat Goethes "vrienden" niet meer zijn dan een stelletje ja-knikkers die zelfs lachen op bevel.

Thomas Mann maakt handig van de gelegenheid gebruik om kritiek te spuien op nazi-Duitsland. Hij publiceerde het boek in 1939 en was toen al uit Duitsland verdreven. Een mooi voorbeeld is hoe hij Goethe over een progmor ten nadele van de Joden laat vertellen. Verder schetst hij ook treffend de verhouding van Goethe tot Napoleon en de algemene tijdsgeest in het begin van de 19de eeuw.

Ik begrijp dat het boek op sommige lezers enkel een saaie indruk maakt, een aaneenschakeling van monologen zonder dat er iets gebeurt. Ik heb het boek in het Duits gelezen, oude spelling by the way, en ik heb genoten van de rijke taal, de overpeinzingen over de tijd en de personen, de humor. Het boek heeft me aangenaam verrast.
( )

Cuando Carlota Kestner, la mujer que inspiró la Lotta de Los sufrimientos del joven Werther, llega a Weimar con la intención de visitar a un Goethe ya anciano... ( )

social philosophy disguised as literary criticism disguised as a modernist novel disguised as historical fiction. do you want to read 100 pp of platonic dialogue on the nature of genius between Friedrich Wilhelm Riemer and Charlotte Buff? do you want to read 100 pp of florid melodrama narrated by a young Adele Schopenhauer? how about 100 pp of alternatingly hilarious, infuriating, and breathtaking stream-of-consciousness from the mind of the genius himself, JW von Goethe?

and beyond all these intensely revivified personae, Mann still allows some time for himself, easing us into the book with some delightful character sketches. he’s at his most nuclear here, the most focused in his themes and the most refined in his prose. truly perfect!! ( )

The premise for this book is the recorded fact that Charlotte Kestner, the woman who was famously the original of the heroine of Werther, made a visit to Weimar in the autumn of 1816, during which she met Goethe again for the first time in 44 years. Mann ingeniously uses this rather flimsy hook as the support for a complicated historical novel exploring Goethe and his relationships with his creative talent, with his family and entourage, with the court and people of Weimar, and with German politics and culture. Like all historical novels, it seems to be as much about the time it is written in as the time it is set in: Mann's strong identification with Goethe's role as a literary and political celebrity, his ageing and ill-health, and his troublesome family, are very obvious, whilst the reflections on Germanness Mann puts into Goethe's mouth sometimes risk turning him into the prophet who foretold the rise of Hitler. (This element of the book notoriously got Mann into trouble later on, when the prosecutor at the Nuremberg Trials, Sir Hartley Shawcross, quoted one of Goethe's prescient speeches from the novel thinking he was quoting Goethe's own words.)

As you would expect from Mann, the form of the book is far from conventional. It's written, quite literally, in the language of Goethe: not only does Mann choose to use early-19th-century idioms, spelling, and grammatical forms throughout, but most of the time he also has his characters talk like characters in an early-19th-century novel - only more so. The speeches are long-winded, theatrical (in a good way), and deeply thoughtful. Worthy of Weimar, in every way. Fortunately, Mann has the very un-Weimarish and practical widow Lotte on hand to interrupt them and pull them back to earth when they get too full of their own hot air.

We only meet Goethe face to face about two-thirds of the way through the book: before that, Lotte has had long conversations with several peripheral figures: the Irish celebrity-hunter "Miß Cuzzens", the secretary Dr Riemer, Adele Schopenhauer, and Goethe's son August. And missed her lunch with the sister she has come to visit. So we get to see Goethe in the first place through the eyes of the people (including Lotte) whose lives take place largely in his shadow. When we do actually meet him, Mann surprises us by shifting to a modernist stream-of-consciousness style (though more than ever sticking to Goethe's own language - he constantly seems to be paraphrasing his own work) as we encounter the great man waking up, itemising his old man's aches and pains, launching into his duties of the day, and studiously avoiding showing any excitement about the sudden reappearance of his long-lost love.

Not exactly light reading, but fascinating, very clever, and unexpectedly modest and witty at the same time. ( )